Biodiversiteit en regenwater

De wens voor een duurzame tuin

Ten midden van het agrarisch landschap ligt in Kekerdom een verouderde, ietwat overgroeide tuin met een enorm grasveld op kleigrond. Er stonden langs de randen van het perceel al een aantal wilde struiken (waaronder zwarte vlier), hagen, leibomen en een paar grote coniferen waarin uilen nestelen. Een enorme wilg vormt het pronkstuk in de achtertuin. De bewoners wilden een duurzame tuin met moestuin, enkele fruitbomen en kippen, waarin de nadruk ligt op biodiversiteit en wateropvang. Daarnaast een met een groendak overdekt terras, een werkplaats naast de schuur en een pad door het groen naar de parkeerplaats. En natuurlijk een mooi uitzicht vanaf alle kanten van het huis.

Wateropvang in de voortuin

Biodiversiteit, duurzaamheid, kippen, bloemen, moestuin, fruit, watertuin – dat kregen ze allemaal. In het bovenstaande ontwerp representeert het grote oningevulde vlak het huis, met daarnaast een kleine houtberging en de schuur tegen de erfgrens met de buren. Daartussen ligt het hoofdterras en de werkplaats. De paden die al rondom de woning lagen werden behouden, omdat dit het beste paste bij het landelijke karakter van het huis. Zo behoudt ook de voortuin  zijn leibomen en een deel van het gras, dat als buffer optreedt voor het vijvertje met regentuin dat het regenwater vanaf het huis verwerkt.

Blije kippen in de zijtuin

In de zijtuin staat een ruime kippenren met aan één kant de bestaande beukenhaag, zodat de kippen van de bladeren kunnen eten en zo tegelijkertijd de heg aan de binnenkant gesnoeid houden. Dankzij het gaas kunnen ze alleen de delen van de beuken eten die hun ren binnen komen en blijven de planten zelf onbeschadigd. Ditzelfde idee herhaalt zich aan de andere kant van de ren, waar een fruitboom en kruidachtigen staan waar ze vallende vruchten, diertjes en bladeren van kunnen oppikken door de gaten in het gaas. Zo hebben de kippen wat te doen in hun hok en verzachten de planten het uitzicht op de ren vanuit het huis. De zijtuin aan de andere kant van het huis vormt een bloemrijke buffer voor een ander deel van het regenwater.

Bloemen en moestuin

De achtertuin bevat een groot, rondlopend pad van houtsnippers, die water opnemen en bij droogte afgeven aan de bodem. Binnen de cirkel lopen twee verhoogde delen. Het ene deel vormt een moestuin, het andere een zonnige bloemenborder, gebaseerd op de vegetaties van bloemrijk grasland. Dit is een oase voor vlinders en insecten dankzij de vele nectar- en stuifmeelplanten, waardplanten en dankzij de warme, geborgen ligging die het ook de ideale plek maakt voor de moestuin. Het overdekte terras kijkt uit over de bloemborder. De moestuin ligt dichtbij het terras en de werkplaats, zodat deze sneller de aandacht krijgt die nodig is voor een geslaagde oogst. Bovendien kunnen de kippen hier ‘s winters worden ingezet om de aarde klaar te maken voor het volgende seizoen.

Bossige randen

Achterin staat een wat wildere haag van verschillende wilde heesters en klimplanten, met een onderbegroeiing van bijvoorbeeld look-zonder-look, een waardplant voor onder meer het oranjetipje. De grote conifeer staat als onderdeel deze haag rustig, zodat de uilen in de boom zo min mogelijk gestoord worden. Ervoor staat een vuilboom, een belangrijke struik voor biodiversiteit en een waardplant voor onder andere de citroenvlinder.

Meer naar het pad toe en langs de kanten van de achtertuin is de beplanting bossig, maar minder wild. Het houdt de wind tegen waardoor het terras en het middelste gedeelte een zachter microklimaat genieten dan de omgeving. In die bossige beplanting staan fruitbomen en nuttige struiken voor dieren, met een gevarieerde onderbegroeiing vol struweel- en bosplanten waar insecten op af komen. Dankzij de combinatie van gevarieerde, bossige beplanting en open, luwgelegen vegetatie vormt de tuin een ideale plek voor verschillende soorten vogels, zoogdieren, insecten en spinnen. Met inbegrip van de watertuinen kunnen ook amfibieën hier gedijen.

Regenwater in de achtertuin

Aan de zijkant ligt nog een regenwatertuin met een overloopmogelijkheid naar het ronde grasveldje ernaast. In geval van zeer zware regen kan het water nog weglopen richting de houtsnipperpaden en daar infiltreren. Hiervoor zijn verschillende scenario’s doorberekend.